Menu

Terugblik historie Openluchttheater Cabrio

1926: Hoe het begon

Het theater, ter hoogte van het verdwenen sanatorium/ziekenhuis Zonnegloren, dateert uit 1926. Op deze plek, wat toen het “terrein aan de Soesterbergsestraat“ werd genoemd, werd op woensdag 11 augustus 1926 (en ook op 14, 15, 18 en 21 augustus) het openluchtspel 'Het Teeken des Kruises' opgevoerd. Diverse kranten maakten melding van deze voorstellingen, waaronder een artikel uit het dagblad het Vaderland van 22 juli 1926 en een advertentie in de Soester Courant van 7 augustus 1926.

Ruim 5000 bezoekers zagen de voorstelling, waaronder ook Koningin-Moeder Emma! Dat was zo'n succes dat het plan werd geboren voor 'een meer permanent theater, zoo mogelijk met vaste zitplaatsen, amphitheaters gewijze'. De VVV Soest Vooruit besloot om 25 gulden als beginkapitaal af te zonderen om daarmee met de Vereniging Soest-Zuid over te gaan tot het in het leven roepen van de Stichting Openluchtheater te Soest.

1938: Publieke werkverschaffing

In mei 1938 ging de aanleg van het theater van start in het kader van wat toen de publieke werkverschaffing heette. Hoewel er nauwelijks iets werd gebouwd, enkel gegraven en opgehoogd, werd niet minder dan 'een 70-tal werkloozen aan den arbeid gesteld'. Het rijk en de gemeente droegen de kosten, ongeveer 5.000 gulden. 

Op zaterdag 3 september 1938 werd het theater, in aanwezigheid van 1000 toeschouwers, officieel geopend in het kader van de herdenkingsfeesten ter gelegenheid van het veertigjarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina. De eerste officiële voorstelling was de opvoering van 'De getemde feeks', een blijspel van Shakespeare, met destijds grote namen in de vaderlandse theaterwereld, zoals Magda Jansen, Ko van Dijk en Louis Saalborn. 

Het theater bleek in een behoefte te voorzien. Er werden tal van voorstellingen en uitvoeringen gegeven, zowel door landelijke gezelschappen als plaatselijke verenigingen. Bezoekersaantallen van 1.000 tot 1.600 waren geen zeldzaamheid. In 1939 werd besloten het theater van 'een definitieve electrische lichtinstallatie te voorzien' om ook gebruik in de avonduren mogelijk te maken.

Soest ging samenwerken met de theaters in Lochem en Bergen 'zulks met het doel tot besparing van uitgaven te komen'. De drie theaterbesturen besloten tot het engageren van dezelfde gezelschappen. Het bestuur hoopte ‘ten zeerste dat de bevolking van Soest op deze plannen gunstig zou reageren’, want het stond buiten kijf dat ‘een Openlucht Theater als het onze voor een plaats als Soest van het allergrootste belang is’. De bewoners van Soest werd gevraagd een gedeelte van de zorgen af te nemen door een behoorlijk aantal passe-partouts te bestellen. Dat gebeurde inderdaad. Het resultaat was dat er elke week wel iets te doen was in het theater. 

1940: Cabrio Soest tijdens WOII

De Tweede Wereldoorlog gooide echter roet in het eten. In 1940 werd het theater helemaal niet bespeeld, in 1941, '42 en 43 mondjesmaat, en in 1944 en '45 weer helemaal niet. In 1945 werd het theater, nadat het provisorisch was hersteld van de zware oorlogsschade, ter beschikking gesteld van in Soest gelegerde Canadese troepen, waar zij vervolgens hun kerkdiensten hielden.

1950: Periode van op- en neergang

Tot 1949 heeft de stichting aan haar financiële verplichtingen kunnen voldoen. In 1950 kon ze voor het eerst de begroting niet meer sluitend krijgen. Eind 1955 nam de gemeente het theater over. In 1960 werd het voor 30.000 gulden opgeknapt, waarna volgens een optimistische kijk 'het theater voor vele Soester verenigingen een uitkomst zal zijn.'
De belangstelling nam aanvankelijk inderdaad toe, maar na verloop nam die toch weer sterk af. Welke voorstelling er ook werd gegeven, het publiek liet het afweten. Zelfs in die mate, dat op 1 januari 1976 de in 1955 nieuwgevormde Stichting Openluchttheater werd opgeheven. 

1981: Het doek valt

In 1981 besloot het gemeentebestuur in het kader van een grootschalige bezuinigingsoperatie, geen activiteiten meer te ontplooien en geen geld beschikbaar te stellen voor verdere exploitatie van het openluchttheater. Wel konden belangstellenden het theater nog steeds huren bij de gemeente, maar dat kwam nauwelijks voor. Een periode van leegstand ontstond die slechts een enkele keer werd opgeheven door een bijzondere activiteit. Verder werd het fraai gelegen theater, daterend uit 1926, nauwelijks nog gebruikt.

1994: Hulde aan Berna Kousemaker 

Berna Kousemaker speelde een toonaangevende rol in het tot nieuw leven brengen van het theater. Samen met de 2 andere oprichters, Frans Schalkwijk en Willem Stalenhoef, werd op 3 mei 1994 de oprichtingsakte ondertekend voor de nieuwe Stichting Soester Openluchttheater "Cabrio” met als doel het openluchttheater in oude luister te herstellen. Hiermee kwam er een eind aan vele jaren leegstand van het theater aan de Soesterbergsestraat. Dat Cabrio in een culturele behoefte voorzag werd nog eens extra duidelijk toen het theater in 2001 de Soester Cultuurprijs ontving.  

2009: Nieuwe tribune dankzij sponsors van Cabrio Soest

In 2009 vierde de Stichting Cabrio haar derde lustrum met de actie "Wie jarig is trakteert!": alle leerlingen van de basisscholen in Soest en Soesterberg kregen een gratis passe-partout voor alle kindervoorstellingen op de woensdagmiddagen. In dit lustrumjaar werd ook een begin gemaakt met restauraties van de tribunes en de paden in Cabrio. Met een zeer succesvolle sponsoractie, waarbij sponsoren elk €50,- doneerden voor een bankje, werd de tribune helemaal opnieuw opgebouwd. Het resultaat mag er zijn, zowel optisch als natuurlijk qua zitcomfort.

Na een geslaagde sponsoractie en een forse bijdrage van de gemeente kreeg het theater een overkapping boven het podium. Zo kon er ook bij slechtere weersomstandigheden voorstellingen gewoon doorgaan.

2013: Monument

In 2013 is door Burgemeester Mik en voorzitter Jan Bakker een aandenken onthuld. Het aandenken, dat aan het begin het theater staat, slaat een brug tussen de ontstaansgeschiedenis (het uitgraven van het theater jaar geleden) en de variëteit (veelkleurigheid) die het theater vandaag de dag bied.

2019: Verdere professionaliseringsslag

De afgelopen jaren heeft het theater een verdere professionaliseringsslag doorgevoerd. Zo is er een nieuw horecagebouw gekomen, een midden podium gerealiseerd en een special DJ podium met horecaplein gemaakt. Verder is er veel verandert wat de techniek betreft: een zwaardere aansluiting op het net, geheel nieuw lichtplan, een nieuw regieonderkomen (FOH) en een eigen geluidsmeetset.

Momenteel wordt het theater gerund door meer dan 150 vrijwilligers en kunnen we terugkijken op bijzondere momenten, zoals bijvoorbeeld tijdens de corona periode de viering van Koningin Maxima haar 50-e verjaardag. Cabrio zet zich in voor nog veel meer bijzondere ontmoetingen. Dat wordt gewaardeerd door onze ruim 1500 Vrienden van het theater. Op naar 100 jaar Cabrio in 2026!

Artikel SC van 31 mei 1995 geschreven door Th. Peet

Artkel SC van 19 december 2007 "Van heidehut tot residence"


Gouden Partners van Cabrio

Anders Invest
iVention
logo jumbo
Reto
Soester Courant
"Buiten gewoon leuker!"